december 2002
Moedige Japanse historicus overleden.



Professor Saburo Ienaga, een spraakmakende Japanse historicus aan de Universiteit van Tokyo, die zich sinds de jaren zestig heeft bezig gehouden met een kruistocht tegen de Japanse Leugen, is op 1 december (2002) op 89 jarige leeftijd overleden. Een groot verlies voor alle organisaties, die zich inspannen om Japan via de rechter of op andere manieren te bewegen om recht te doen aan de honderdduizenden vervolgingsslachtoffers tijdens WO II in Zuidoost Azië.

Professor Ienaga begon zijn gang naar de rechter in Japan in 1965 tegen de misleidende teksten in de geschiedenisboeken op de Japanse scholen. Hij werd daardoor de leider van duizenden leerkrachten, die het niet eens waren met de officiële en van staatswege voorgeschreven versie van de oorlog in de schoolboeken. Zijn grootste overwinning dateert van meer dan 30 jaar later (1997), toen het Hoge Gerechtshof van Japan hem – eindelijk – in het gelijk stelde. Het betrof de verwijdering van Ienaga’s passages over de oorlogsmisdaden van het Japanse leger in de bezette gebieden. Het Hoge Gerechtshof oordeelde dat het ongrondwettelijk is, dat de Japanse regering de publicatie in schoolboeken systematisch blokkeert.

Japan is een van de landen in de wereld, waar van staatswege censuur wordt toegepast op de inhoud van geschiedenisboeken, met name waar het gaat om de Japanse oorlogsgeschiedenis. Ienaga heeft zich hiertegen decennia lang verzet.

Overigens heeft professor Ienaga in zijn verbeten strijd tegen de Japanse staat de meeste processen verloren, waaruit blijkt dat de scheiding van machten in Japan slechts een schijnvertoning is. Het is overigens maar de vraag of dit alleen in Japan het geval is. De Verenigde Staten kan er ook wat van, zoals uit volgende publikaties zal blijken over de tegenwerking die Amerikaanse vervolgingsslachtoffers van Japan bij herhaling van overheidswege moeten ondergaan.

Als gevolg van zijn controversiële opvattingen over de behandeling van de geschiedenis in school- en studieboeken werd Professor Ienaga ook regelmatig bedreigd door de oude garde in de Japanse politiek. Een eermoord is ook in de Japanse cultuur niet vreemd. En werd de eer van het keizerlijk leger en de keizer zelf door Ienaga niet op een schandelijke manier aangetast ?

Het mag dus nog een wonder heten dat deze moedige professor toch nog de hoge leeftijd van 89 jaar heeft bereikt. Zijn grote internationale bekendheid als wetenschapper en strijder tegen de Japanse Leugen heeft hem waarschijnlijk voor een eermoord behoed.


In ieder geval mag gesteld worden dat de organisaties, die nog steeds vechten voor het rechtsherstel van de vervolgingsslachtoffers van Japan, inclusief de SVJ, een belangrijke strijdmakker hebben verloren.

Dat zijn strijdbare geest voortleeft in de geest van anderen.


2 december 2002
Lilian Sluijter
Lid Support Groep SVJ